İngiliz
futboluyla çok arası olmayanların muhtemelen pek aşina olmadığı bir teknik
direktör olan Brian Clough’un kariyerinin en ilgi çekici yıllarını anlatan The
Damned United, adını uyarlandığı romandan alıyor. David Peace tarafından kaleme
alınan ve 2006 yılında yayımlanan biyografik kitap, Clough’un en büyük rakibi
olarak gördüğü Don Revie ile olan ilişkisine ve kariyerinin buna bağlı olarak
şekillenmesine odaklanıyor.
Hem
kitap hem de film eleştirmenler tarafından oldukça beğenilse de Clough’un
ailesi gerçekleri çarpıttığı iddiasıyla kitabın içeriğine karşı çıktığı biliniyor.
Özellikle Clough’un sert ve huysuz olarak resmedilmesi ailesinin ana itiraz
noktası olmuştu. Bununla birlikte, anlatılan olayların içeriğinin ve
kronolojisinin hatalı olduğu iddiası da bulunmakta ki bu durum gerçek olayların esere kurgusal olarak
yerleştirilmesi için bilinçli olarak
tercih edilen bir yöntem. Açıkçası bu tercih olaylardaki boşlukları doldurmak ve anlatımı daha ilgi çekici hale getirmek için yapıldığından gerçekleri saptırmadığı sürece hoş görülmesi gerekiyor.
 |
| Brian Clough ve Don Revie'nin canlı yayın tartışması |
Film,
1974 yılında Clough’un (filmin ve kitabın adına ilham veren) Leeds United
futbol kulübünün başına menajer olarak getirilmesiyle başlıyor. Ancak yönetmen
Tom Hooper geri dönüşlerle 1968 ile 1974 yılları arasında gelgitli bir yolculuk
yapmamızı sağlayan anlatım şeklini tercih ediyor. Hooper’ın bu tercihi filmin
hem dinamizmini artırıyor hem de olayların geçmişle arasındaki bağların arka
planını akıcı biçimde aktarmayı başarıyor. Yönetmeni bu noktada tebrik etmek
lazım, bu şekilde film o kadar sürükleyici hale bürünüyor ki bir solukta sonuna
geliveriyorsunuz. Ayrıca şunu da belirtmekte yarar var, ilgi alanım içinde
olmadığı için filmden önce Brian Clough ve İngiliz futbolu hakkında pek bilgi
sahibi değildim ancak filmle birlikte bu konuda büyük merakım oluştu. (Filmde, Clough'un menajerlik sırları, futbol taktik anlayışı ya da oyuncularını motivasyon yöntemleri gibi teknik ayrıntıların olmadığını eklemekte fayda var.)
Başroldeki
Michael Sheen’in performansı Clough karakterini oldukça içselleştirmiş olduğunu
belli ediyor. Karikatürize bir figür olmamasına karşın eğlenceli bir karakter
yaratmayı başaran Sheen’in dramatik performansı ise daha arka planda kalmış. Sheen’e
eşlik eden Timothy Spall (Peter Taylor), Colm Meaney (Don Revie), Jim Broadbent
(Sam Longson) ve Stephen Graham (Billy Bremner) gibi usta oyuncular filme renk katmakla
birlikte öne çıkan bir performanstan da bahsetmek doğru olmaz.
 |
| Brian Clough-Michael Sheen |
Derby
County, Leeds United ve Nottingham Forest takımlarının tarihinde yer edinen Brian
Clough’un altı yıllık serüvenini aktaran The Damned United sadece
futbolseverlere hitap eden bir spor filmi olarak görmek hata olur. İçerisinde hem başarıyı hem başarısızlığı,
hem zirveyi hem de dip noktayı barındıran ve ihtiraslarımızın hayatımızın akışına nasıl egemen
olduğunu başarılı biçimde aktaran The Damned United, (rahatlıkla belirtmek
gerekir ki) 2000’lerin değeri az bilinen filmlerinden birisi.
Notum:
Notum:
